Tam, gdzie niebieskie krzyże i stare cmentarze

Czyli gdzie? Na północny wschód od Wierzbicy.

Tytułowe krzyże i cmentarze to nie wszystko, co spotkaliśmy po drodze, ale najbardziej utkwiły mi w pamięci.

 samotny krzyż gdzieś wśród pol za Zalesicami

Wystartowaliśmy z przystanku przy wierzbickim rynku i skierowali kroki w stronę kościoła pod wezwaniem świętego Stanisława, a potem na zabytkowy cmentarz parafialny. 

jeden z nagrobków w centrum cmentarza

 

Obejrzeliśmy nie tylko stare nagrobki, ale też i miejsce, gdzie spoczywają żołnierze Armii Krajowej.

mogiły żołnierzy AK

 

Mnie zaś najbardziej zainteresował zardzewiały metalowy nagrobek rodziny Stanisława Mittmanna burmistrza Wierzbicy od roku 1831. Nigdzie nie udało mi się znaleźć wiadomości na jego temat, a rodzina wydaje mi się zasługiwać na zainteresowanie. 

napis z nagrobka burmistrza 

podobny w stylu nagrobek innego członka tej rodziny na przykościelnym cmentarzu

Po obejrzeniu cmentarza parafialnego wyruszyliśmy polnymi ścieżkami w kierunku kolejnego cmentarza. Ten jest położony wśród pól, jest otoczony rozpadającym się kamiennym murkiem, dawniej zapewne miał bramę, ale po niej już ślad nie został, podobnie jak po większości grobów. To miejsce, gdzie chowano ofiary epidemii cholery, która nawiedziła Wierzbicę w XIX wieku. Zachowały się jedynie dwa nagrobki, w tym jeden z datami epidemii: 1831 i 1848. Domyślam się, że na tym cmentarzu mogliśmy znaleźć coś jeszcze, ale widocznie nie umiemy szukać. 

 cmentarz choleryczny na polu zwanym Rudna

trudno odczytać napisy 

Zbliżamy się  wreszcie do wsi – to Zalesice, a tam pierwszy niebieski krzyż i takaż figurka Maryi z roku 1913. Są też przyjemne stare domy, a dalej polna droga w stronę Wilcznej i las, gdzie robimy sobie przerwę na śniadanie. 

pola Zalesic

intensywnie niebieski krzyż w Zalesicach

Maryja na szafirowym postumencie 

ułomna wierzba we wsi

na polnej drodze

nieśmiałe oznaki wiosny przy drodze  

deserek

Na skraju lasu zwyczajny drewniany krzyż, obok którego z traw wyskoczył przestraszony przeze mnie zając. A dalej to już wieś. No i co jakiś czas niebiesko. I to nawet na domach. Właścicielka jednego trochę słabo słyszy, ale z przejęciem opowiada, że jej dom zbudowano w 1937, a ciągle jeszcze ładny. Jak dla mnie – piękny, chociaż okienka plastikowe widać. 

kapliczka w Wilcznej - tu niebieski oszczędnie

podtopienie

 przydrożny krzyż

niebieskie domki

 

Znów się zgłębiamy w las, przez który prowadzi kolejna świetna droga.

leśna mogiłka w pobliżu Budek Skaryszewskich 

sosna już czuje wiosnę

Po wyjściu z lasu kierujemy się na północ. W oddali widnieje wieżyczka skaryszewskiego kościoła, widzimy dziwny młyn, którego budowę zapewne rozpoczęto i w pewnym momencie porzucono.

A najbliżej jest zabytkowy cmentarz. Podobno jeden z najstarszych w Polsce.

 widok na cmentarz w Skaryszewie

Nad cmentarzem góruje kaplica nagrobna rodziny Skorupskich, w jej pobliżu usytuowane są najciekawsze nagrobki. Wśród nich wyróżniają się nagrobki  rodziny Mireckich, dziedziców dóbr Chruściechów. I to kolejna zagadka – dlaczego są tu pochowani, przecież ich majątek był mocno oddalony od Skaryszewa.  

 kaplica Skorupskich

nagrobek Ludwiki Mireckiej

nagrobek Teodora i Maryanny Mireckich

Wiele tu ciekawych nagrobków z przełomu wieków. Napotkaliśmy też grób nieznanych żołnierzy września 1939 roku. W Internecie można znaleźć listę cennych nagrobków tego cmentarza (tu link).

nagrobek Jana Boguszewskiego z 1900 r.

 grób Żołnierzy Września

 

Po opuszczeniu cmentarza zmierzamy w kierunku kościoła pod wezwaniem św. Jakuba Apostola. Po drodze spotykamy tablice pamiątkową poświęconą harcerzom, którzy 20 czerwca 1944 zostali przez Niemców przywiezieni z Radomia i rozstrzelani w Skaryszewie.

ulica Mickiewicza

 tablica pamiątkowa

Ostatnim punktem zwiedzania jest wspomniany wcześniej kościół. 

barokowy kościół

wieżyczka, którą widzieliśmy z daleka  

nagrobek Kazimierza Kociszewskiego na kościelnym cmentarzu  

 

Bus do Radomia podjechał niespodziewanie szybko i tak zakończyliśmy nasza wycieczkę. Przeszliśmy 18,5 kilometra. Ja mam pewien niedosyt. W te okolice warto jeszcze zajrzeć. Szkoda tylko, że dojazd mocno skomplikowany.

Zdjęcia – Edek, Janek i ja