Zaczniemy
od młodszego.
To
późnogotycki kościół pod wezwaniem świętego Prokopa w Krzcięcicach (Jeśli
gotycki jest młodszy, to jaki będzie starszy?!).
Jest
dobrze widoczny z daleka, bo znajduje się
na wzgórzu. To kościół orientowany (prezbiterium zwrócone na wschód –
tego się na tej wycieczce raz a dobrze nauczyłam) wybudowany z cegły i
kamienia.
kościół pod wezwaniem św. Prokopa w Krzcięcicach
Znana
jest data zakończenia jego budowy (1542) umieszczona na tablicy erekcyjnej i
nazwisko budowniczego – Albertusa, który się „podpisał” na gzymsie.
"metryczka" kościoła: budowniczy, fundator i rok budowy
Znamy
więc i fundatora kościoła – to Jerzy Niemsta Kula, którego nagrobek znajduje się w
kaplicy od strony południowej. I choć świątynia gotycka, to nagrobek renesansowy.
nagrobek fundatora kościoła (zaskoczył mnie tym, że jest pomalowany)
A
w samej kaplicy obraz Matki Boskiej Szkaplerznej.
Większość
wyposażenia kościoła neogotycka, ale uważny obserwator zauważy perły. Trzeba
się tylko odwrócić w stronę organów, które podobnie jak balkon chóru pochodzą z
17. wieku. Na parapecie są umieszczone malowidła przedstawiające sceny z życia Świętego Prokopa.
jedno z owych malowideł
I
w tym kościele koniecznie trzeba patrzeć w górę, bo tam zobaczymy zachwycające
gotyckie sklepienia. To gwiaździste sklepienia żebrowe. Na zwornikach można
zauważyć herby Jastrzębiec i Topór.
wnętrze kościoła - zwróćcie uwagę na sklepienia i ołtarze boczne, w których znajdują się ciemne osiemnastowieczne obrazy
sklepienie
Na
ścianach kościoła umieszczono tablice epitafijne, warto też zauważyć
siedemnastowieczny portal z marmuru chęcińskiego, przez który przechodzi się z
zakrystii do prezbiterium.
epitafia
siedemnastowieczny portal w prezbiterium
A
teraz cofamy się w czasie. I to prawie trzy wieki.
W
przestrzeni także należy się przemieścić. Jesteśmy na drodze wśród pól na zachód
od Wodzisławia. I tu właśnie na skraju wsi Mieronice stoi sobie cichutko urocze
maleństwo – kościół pod wezwaniem św. Jakuba Starszego. Jego najstarsza część
powstała w 13. wieku. To okres przejścia od stylu romańskiego do wczesnego
gotyku. I takie jest prezbiterium, które odróżnia się od dobudowanej w
szesnastym wieku nawy.
kościół w Mieronicach
Kolega
Ed zachwyca się romańskimi cegłami ułożonymi w porządku wendyjskim (pokażę na
zdjęciu, nie będę tłumaczyć, co to takiego) i fryzami.
tak ten porządek wygląda
dwa rodzaje fryzu
romańskie okienko
Jest
niedzielny poranek – kościół pusty i otwarty dla zwiedzających lub
poszukujących chwili skupienia. Wchodzimy do świata, jakiego nie spotkamy ot
tak.
wnętrze kościoła
Prezbiterium ma cechy gotyku widoczne w krzyżowo-żebrowym sklepieniu. Zobaczcie też
oryginalne wsporniki z ornamentami roślinnymi – każdy inny.
sklepienie
wsporniki
Na
ścianach prezbiterium odkryto oryginalną polichromię z 14. wieku. Może nie wszystkie
sceny są czytelne dla laików, ale znaczenia niektórych można się domyślić.
czternastowieczne polichromie
czternastowieczne polichromie
Nawa
też ma ciekawe, choć młodsze, bo renesansowe, polichromie. Tu się nie trzeba
męczyć ze zgadywaniem, bo portret patrona świątyni jest podpisany.
święty Jakub Starszy
święty Jakub Starszy
Nie
będę was już męczyć wymienieniem kolejnych zabytków. Przejdźmy do kaplicy
bocznej, gdzie w ołtarzu umieszczono obraz Matki Boskiej Mieronickiej (wzorowany na matce Boskiej Śnieżnej z Rzymu). Krąży
opowieść o tym, jak obraz wracał z renowacji w Krakowie w roku 1937. Rozszalała
się wtedy w okolicy burza, która ominęła procesję niosącą ów obraz. W tym roku też miała miejsce koronacja obrazu.
ołtarz z ukoronowanym wizerunkiem MB
ołtarz z ukoronowanym wizerunkiem MB
Kaplica
z cudownym obrazem była miejscem zaślubin najbardziej znanego parafianina –
Jana Chryzostoma Paska, który pojął za żonę Annę Remiszewską – Łącką. Upamiętnia to stosowna tablica na bocznej ścianie kaplicy.
Co
ciekawe, niedaleko kościoła w Mieronicach rozciągają się stawy rybne założone
podobno w przez Lanckorońskich. Wieść niesie, że w owych stawach buszowała
słynna wydra Paska. Nie wiem, ile w tej historii prawdy, ale na wszelki wypadek
podreptaliśmy w pole, żeby dotrzeć do owych stawów. Dostęp był mocno utrudniony,
stąd zdjęcia z oddali.
widok na stawy i sąsiednią wieś Zawodzie
Najbardziej jednak prawdopodobne jest, że wydra pływała w nieistniejących już stawach na tej samej rzece Mozgawie w niedalekiej wsi Olszówka, którą dzierżawiła poślubiona przez Paska wdowa. Para zamieszkała tam na krótki czas, a historia pozostała. Możemy więc wyobrazić sobie, że tamte stawy były podobne do pokazanych powyżej.
a zwierzyny płowej na pewno więcej było w tamtych czasach
widok na stawy i sąsiednią wieś Zawodzie
Najbardziej jednak prawdopodobne jest, że wydra pływała w nieistniejących już stawach na tej samej rzece Mozgawie w niedalekiej wsi Olszówka, którą dzierżawiła poślubiona przez Paska wdowa. Para zamieszkała tam na krótki czas, a historia pozostała. Możemy więc wyobrazić sobie, że tamte stawy były podobne do pokazanych powyżej.
a zwierzyny płowej na pewno więcej było w tamtych czasach
I
tu się rozstajemy z opisem obiektów zwiedzanych przez nas w niedzielę.
Zajrzyjcie w te okolice, jeśli będziecie w pobliżu. Miejsca nie są bardzo
znane, a warte poznania.
Zdjęcia – Edek i ja
Ciekawa wycieczka...
OdpowiedzUsuńTeż mi się tak wydaje. A najbardziej nas zauroczył kościół w Mieronicach.
UsuńZaraziłaś mnie... Ten pierwszy kościół ciekawyu, ale ten drugi... Klejnocik. Choć powiedzmy sobie szczerze czy na skutek remontów, czy braku cierpliwości budowniczych, ów słowiański wątek ceglany jest mało czytelny a przeważa chyba najprostszy wózkowy. Co nie zmienia faktu że warto tam potuptać choćby dla samego patrona Europy.
OdpowiedzUsuń"Jan Chryzostom który napisał ksiáżkę "Pasek", naprawdę nie wiem Panie Profesorze czemu taki tytuł, był wybitną postacią swojej epoki..." tak mniej więcej brzmiała wypowiedź mojej koleżanki szkolnej ;)
No, popatrz, że też ja tej książki Jana Chryzostoma nie czytałam... :)
UsuńAle kolega Ed proponował mi pływanie w stawie zamiast jego wydry, a przecież ja nie jestem nic a nic rozwydrzona.
Może miał ochotę na świeżą szczeżuję? ;)
UsuńWolałam nie pytać. :)
Usuń;-)
Usuń