Na północ i północny zachód od Iłży

Kolega Ed wypatrzył z wieży zamku iłżeckiego interesujący obiekt na horyzoncie. Kościół jakiś nieznany. Z jasnego kamienia, z wieżą. Pewnie stary. 

 

widok z wieży na północ

 

Z analizy mapy wynikało, że to może być kościół w Krzyżanowicach. Podjechaliśmy więc do niego. I co się okazało? Nasze przypuszczenia się zgadzały. Jedynie wiek kościoła przeceniliśmy. Już z parkingu wyglądał na coś neo-. 

To neobarokowy kościół pod wezwaniem Św. Józefa Oblubieńca. Zbudowany w latach 30. ubiegłego wieku według projektu architekta Alfonsa Pinno. Powstał na miejscu kilku innych kościołów w tej parafii (dawniej pod wezwaniem Wszystkich Świętych), które z czasem niszczały, ostatni drewniany kościół spłonął doszczętnie. Stąd całe wyposażenie świątyni pochodzi z okresu jego budowy. 

 

 

kościół w Krzyżanowicach

 

jego wnętrze
 

Znajdziemy jednak i tu starsze ciekawostki. 

 

na pierwszym planie dzwonnica z roku 1891

 

dziewiętnastowieczny krzyż na przykościelnym cmentarzu
 

niezwykła tablica epitafijna

 

Najbardziej nas jednak zaskoczyła piękna figura na skrzyżowaniu dróg. Jest kamienna, datowana na rok 1706. Na szczęście nikomu przez wieki nie przyszło do głowy „pociągnąć” ją farbą. Ze strony parafii dowiedziałam się, że figurę ufundowała Otylia Doleżka, żona właściciela Krzyżanowic, który popadł w nałogi (karty i alkohol). Modliła się gorąco o nawrócenie męża na dobrą drogę, a kiedy jej modły zostały wysłuchane, wystawiła tę oto figurę. W modlitwie zapisanej na postumencie raz jeszcze powierzyła męża opiece Maryi. Dodam, że nie tylko figura ciekawa, ale inskrypcje na postumencie napisane polszczyzną sprzed wieków chwytają za serce. 

 

Pieta z Krzyżanowic

 

Próbujemy zwiedzić, albo chociażby obejrzeć dwór z pierwszej połowy 19 w. Należał on do rodziny Dobieckich, ówczesnych właścicieli Krzyżanowic. Obecnie jest prawdopodobnie własnością gminy Iłża, znajduje się na terenie DPS i nie ma mowy o wejściu do dworskiego parku i obejrzeniu dworu. Zaglądamy przez ogrodzenie i spędzamy trochę czasu w „towarzystwie”  świętego Floriana, figury ufundowanej w roku 1845 przez Kajetana Dobrzyńskeigo. 

 

dwór skryty za gęstą roślinnością parku 

 

święty Florian

 

piknik pod kasztanowcami

 

nowy znajomy
 

Wreszcie ruszamy na pieszą trasę. Ma to być spotkanie z przyrodą. Kolega Ed prowadzi nas leśnymi drogami do rezerwatu Dąbrowa Polańska. 

 

w pobliżu gajówki Osiny
 

Drogi dobre, las przyjemny, a i przez rezerwat można przejść porządną drogą. Pod dębami całe łany konwalii majowych, które teraz obficie owocują. Wypatrujemy ciekawostek florystycznych, ale chyba trochę z późno tu zajrzeliśmy – najciekawsze okazy kwitną wiosną. 

 

w dąbrowie

 

owoce konwalii

czyścica storyszek

uczep trójlistkowy

koniczyna złocistożółta

 

bukwica zwyczajna
 

W drodze powrotnej podejmujemy próbę dotarcia na teren rezerwatu Bagno Pakosław. Szkoda gadać – komary nas pożarły, droga niezbyt łatwa, a samo bagno jakoś raczej wyschniętą łąkę przypominało. Najwidoczniej dotarliśmy do obrzeża, które przy ciągłej suszy wysycha i zarasta. 

 

rzadki las

 

bagno? łąka?
 

I tyle wyprawy.

Zdjęcia – Edek i ja